Η ιστορία του Subbuteo όπως καταγράφεται στην παγκόσμια εγκυκλοπαίδεια, ώστε να θυμούνται οι παλιοί και να μαθαίνουν οι νέοι, καλύπτοντας ουσιαστικά την ιστορία του παιχνιδιού μέχρι το 2017...

Η ιστορία με λίγα λόγια
To 1929 στο Λίβερπουλ κάποιος Άγγλος, ονόματι Μπίλ Κήλυ, παρουσιάζει ένα παιχνίδι ποδοσφαίρου με την ονομασία New Footy. Το παιχνίδι αποτελείται από ξύλινα τέρματα με δίχτυ, φιγούρες από χαρτόνι και ημισφαιρικές βάσεις στις οποίες τοποθετούνταν οι φιγούρες που αναπαριστούσαν τους παίκτες. Οι φιγούρες είχαν συγκεκριμένη στάση για κάθε θέση και συνεπώς δεν ήταν δυνατόν να τοποθετηθούν σε άλλη θέση του γηπέδου εκτός από την συγκεκριμένη για την οποία είχαν κατασκευαστεί, επίσης η βάσεις ήταν ιδιαίτερα σκληρές και δεν μετακινούνταν (γλιστρούσαν) με ευχέρεια.
Μετά τον Β' Παγκόσμιο πόλεμο ο Πήτερ Άντολφ παρουσιάζει μια καινούργια εκδοχή επιτραπέζιου ποδοσφαίρου. Θέλησή του είναι να την ονομάσει «The Hobby» (Το Χόμπυ), αλλά αυτό δεν του επιτρέπεται, βρίσκει μια λατινική λέξη που παραφράζοντας την αποκτά την ίδια έννοια με την αρχική ιδέα. Έτσι γεννιέται το «Subbuteo».
Λόγω του πολέμου η βιομηχανία έχει εξελιχθεί και έχουν ανακαλυφθεί καινούργια υλικά και τρόποι μαζικής παραγωγής. Ένα υλικό που έχει κάνει την εμφάνισή του κατακτώντας της αγορές της εποχής είναι το πλαστικό!!!
Το 1947 λοιπόν βγαίνει στην αγορά ένα νέο παιχνίδι επιτραπέζιου ποδοσφαίρου, απόγονος ή συγγενείς του New Footy, με το όνομα SUBBUTEO, περιλαμβάνει φιγούρες από σελιλόιντ (επίπεδες εικόνες με την φιγούρα ποδοσφαιριστή, λόγω του ότι ήταν επίπεδες έμειναν στην ιστορία σαν «FLATS»), οι οποίες στηρίζονται σε πλαστικές ημισφαιρικές βάσεις που στην κάτω μεριά γίνονται ελαφριά επίπεδες.
Το παιχνίδι δεν περιλαμβάνει αγωνιστικό χώρο, αλλά συνίσταται στις οδηγίες να χρησιμοποιείται για γήπεδο μία στρατιωτική κουβέρτα (λόγω του πολέμου οι κουβέρτες του στρατού ήταν σε αφθονία σε όλη την Ευρώπη) και επίσης στην συσκευασία, περιλαμβάνεται και μία κιμωλία!!! για το χάραγμα των γραμμών του γηπέδου.
Οι βασικοί κανόνες του νέου παιχνιδιού και ο τρόπος διεξαγωγής του, διαφέρουν από ότι άλλο έχει κυκλοφορήσει στην αγορά, όχι μόνο για εκείνη την εποχή αλλά ακόμα και μέχρι σήμερα. Το παιχνίδι έχει μια αρκετά καλή πορεία στους πιτσιρικάδες εκείνης της εποχής στην Μεγ. Βρετανία.
Μέχρι το 1950 τα δύο παιχνίδια μένουν στην αγορά και συναγωνίζονται για την κυριαρχία.
Η μεγάλη αλλαγή όμως υπέρ του SUBBUTEO επέρχεται στα 1960 όταν για πρώτη φορά παρουσιάζονται οι τρισδιάστατες φιγούρες, πάνω σε φινιρισμένες πλαστικές βάσεις, στις οποίες έχουν τοποθετηθεί μεταλλικές προσθήκες για να έχουν λίγο περισσότερο βάρος για περισσότερη ακρίβεια και μεγαλύτερη σταθερότητα. Η μεγάλη συγκυρία έρχεται όταν, το 1966 η Αγγλία κατακτά το Παγκόσμιο Κύπελλο, στην διοργάνωση που φιλοξενείται στα γήπεδά της και το παιχνίδι «απογειώνεται».
Με την ρεαλιστικότητα που προσφέρει στον τρόπο παιχνιδιού γίνεται το αγαπημένο παιχνίδι κάθε μικρού βρετανού και κάθε ένας που επισκέπτεται το Μεγάλο Νησί, φεύγοντας κουβαλάει ένα SUBBUTEO, δώρο για κάποιον πιτσιρικά πίσω στην πατρίδα του. Σε όλες τις χώρες που πηγαίνει γνωρίζει την αποδοχή και γίνεται αμέσως γνωστό.
Επικρατεί «πυρετός» σε όλες τις χώρες που το γνωρίζουν. Αρχίζει η παγκόσμια αναγνώρισή του, σαν το πιο πετυχημένο παιχνίδι αναπαράστασης κάποιου σπορ και όχι οποιουδήποτε σπορ, αλλά του «Βασιλιά των σπορ». Το 1968 η άδεια πωλείται στην μεγάλη εταιρεία κατασκευής παιχνιδιών «Waddingtons».
Στην εικοσαετία 1965-1985 το παιχνίδι γνωρίζει μεγάλη άνθηση παγκοσμίως, πέρα από της αναρίθμητες εκδόσεις με τα χρώματα ομάδων από όλο τον πλανήτη, εμφανίζονται πλήθος αξεσουάρ (κερκίδες, προσωπικό του γηπέδου, προβολείς που λειτουργούν με μπαταρίες, όργανα της τάξης, φίλαθλοι, συνεργείο τηλεόρασης, διαφημίσεις για τον περιβάλλοντα χώρο του γηπέδου, πίνακας αποτελεσμάτων, φράχτης κ.λ.π.), όλα αυτά δεν προσφέρουν στην ουσία του παιχνιδιού, αλλά προσθέτουν στην προσπάθεια των κατασκευαστών να παρουσιάσουν μια πιο αληθοφανή αναπαράσταση ενός γηπέδου ποδοσφαίρου (κερδίζοντας και αρκετά χρήματα παραπάνω), κυκλοφορεί επίσης και ένα δισκάκι 45 στροφών με πραγματικούς ήχους και ύμνους των γηπέδων (Σήμερα είναι ένα από τα πιο συλλεκτικά κομμάτια του είδους).
Παντού εμφανίζονται κλαμπ που διοργανώνουν ή συμμετέχουν σε διοργανώσεις. Ιδρύεται Αγγλική Ομοσπονδία Subbuteo και η Διεθνής Ομοσπονδία-FISA (Federation International Subbuteo Association), βέβαια υπάρχουν και οι πρώτες αντιδράσεις, για το ότι υπάρχει στην ονομασία της ομοσπονδίας το λογότυπο που παραπέμπει στην εταιρεία και στο προϊόν που διαθέτει και όχι σε αυτό καθ' αυτό το σπορ, όπως θα ήθελαν οι φίλοι του, τα πράγματα όμως δεν αλλάζουν. Έντονα ανταγωνιστικά πρωταθλήματα γίνονται σε πολλά μέρη του κόσμου και ιδιαίτερα στην Ευρώπη, στο Βέλγιο, στην Ολλανδία, στην Γερμανία, στην Ελβετία κ.α.
Στα τέλη της δεκαετίας του 80, αρχές του 90, δυσαρεστημένοι φίλοι του σπορ βλέποντας την ολιγωρία της Ομοσπονδίας στην εξέλιξη του αθλήματος και το καπέλωμα της, από την εταιρεία που έχει αγοράσει τα δικαιώματα του παιχνιδιού, λειτουργώντας στην ουσία σαν παρακλάδι της, ιδρύουν ένα ανεξάρτητο όργανο. Στο μεταξύ στις μεγάλες διοργανώσεις οι φίλοι του σπορ ανακαλύπτουν καινούργιες τεχνικές και τρόπους ανάπτυξης παιχνιδιού πάνω στην πράσινη τσόχα.
Ειδικά το γυάλισμα των φιγούρων της κλίμακας 00, που μέχρι τα μέσα της δεκαετίες του 90 δεν έχουν γίνει ιδιαίτερα αποδεκτές, λόγω την μειωμένης ολίσθησης και της έλλειψης ακρίβειας σε ελιγμούς, φέρνει «επανάσταση» στο παιχνίδι. Κάποιοι μέχρι τότε αναγκάζονταν να καταφύγουν σε διάφορα «κόλπα», μερικοί ακόμα και να κατασκευάσουν από μόνοι τους ξύλινες φιγούρες για να πετύχουν καλύτερα αποτελέσματα. Από την στιγμή που έπαιρναν την έγκριση της ομοσπονδίας είχαν το δικαίωμα να το κάνουν.
Στο παγκόσμιο κύπελλο Ε.Π. του 1982, οι Ιταλοί παίκτες εντυπωσιάζουν τους πάντες (και στο επιτραπέζιο όπως και στην ποδοσφαιρική διοργάνωση εκείνης της χρονιάς στα γήπεδα της Ισπανίας), με την τρομερή ακρίβεια και την τεχνική τους πάνω σε φιγούρες την κλίμακας 00.
Ένας από αυτούς που εντυπωσιάστηκαν από την επιτυχία των Ιταλών, ήταν και ο Ελβετός πρωταθλητής Βίλλυ Χόφμαν, που αντιμετωπίζοντας στην διοργάνωση τον Ιταλό Ρέτζο Φρινάνι συντρίβεται με 7-2. Γυρίζοντας στην πατρίδα του πειραματίζεται με τον τρόπο που χρησιμοποίησαν οι Ιταλοί στο γυάλισμα των παικτών και την αλλαγή στον τρόπο παιξίματος που αυτό συνεπάγεται. Τελειοποιεί τον τρόπο και την τεχνική των Ιταλών, επηρεάζοντας τον τρόπο παιχνιδιού σε παγκόσμια κλίμακα.
Το 1992 μια ανεξάρτητη εταιρεία εξελίσσει καινούργιες φιγούρες και συνεργάζεται με τον Βίλλυ Χόφμαν, για την τελειοποίησή τους, δίνοντας τους το όνομα «Sports». Παρόλο ότι δεν φέρουν το copyright «Subbuteo», εγκρίνονται από την Διεθνή ομοσπονδία και γνωρίζουν ευρεία αποδοχή από τους παίκτες διεθνώς.
Το 1994 από την ίδια εταιρεία εμφανίζεται η φιγούρα Toccer. Την ίδια χρονιά η Αγγλική ομοσπονδία αλλάζει, καταργείται η λέξη Subbuteo από τον τίτλο της και μπαίνει η λέξη Sport.
Το 1999 η HASBRO (εταιρεία που ανήκει πλέον το «Subbuteo») ανακοινώνει ότι προτίθεται να σταματήσει την παραγωγή σετ και αξεσουάρ του αγαπημένου διεθνώς παιχνιδιού, με την δικαιολογία ότι η ζήτηση δεν καλύπτει τα κριτήρια της εταιρείας για κάλυψη των εξόδων της παραγωγής.
Το Μάιο του 2001 σταματάει οριστικά η παραγωγή και αμέσως γίνονται η πρώτες επαφές για αγορά του brand name και συνέχιση της παραγωγής από άλλες εταιρείες, κάτι όμως που δεν έχει τελεσφορήσει έως την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές.
Όσο υπάρχουν όμως οι αναρίθμητοι φίλοι του ανά τον κόσμο, είναι σίγουρο ότι δεν έχει γραφτεί το τέλος για το αγαπημένο αυτό σπορ.